„Paszporty”

Wystawa „Paszporty”  

zrealizowana przez Instytut Pileckiego we współpracy z Ambasadą Polski w Bernie

opowiada o sprawiedliwych dyplomatach ratujących m.in. polskich Żydów oraz reakcji państwa podziemnego i rządu na emigracji na zbrodnie Holokaustu


 Celem wystawy jest przedstawienie roli rządu RP na uchodźstwie i Polskiego Państwa Podziemnego w informowaniu świata o Zagładzie Żydów oraz podejmowanych akcjach na rzecz ich ratowania. Wystawa została zorganizowana w związku z badaniami prowadzonymi przez Instytut Pileckiego we współpracy z Ambasadą Polski w Szwajcarii. Do tej pory, na podstawie badań, ogłoszono listę 710  nazwisk Żydów, w tym 115 ocalonych z Holocaustu, którzy w wyniku starań tzw. grupy berneńskiej posiadali paszporty Haiti i Hondurasu. Wystawa w sposób szczegółowy prezentuje działalność właśnie grupy berneńskiej i jej głównych bohaterów, w tym Chaima Eissa i Aleksandra Ładosia.

 

Grupa berneńska była nieformalną formą współpracy polskich dyplomatów z poselstwa RP w Bernie i przedstawicieli organizacji żydowskich na rzecz ratowania europejskich Żydów. Pod kierownictwem ambasadora Aleksandra Ładosia grupa dostarczała fałszywe paszporty południowoamerykańskie, m.in.: Paragwaju, Salwadoru, Boliwii, Peru, Haiti i Hondurasu, które chroniły jego właścicieli przed wywózką do obozów zagłady w okupowanej przez III Rzeszę Polsce. Według różnych szacunków, w sumie wydano około 4 tys. takich dokumentów. Liczba ocalonych pozostaje nieznana.

 

W gablotach wystawy prezentowane są najcenniejsze obiekty z archiwum Eissa: paszporty, rachunki, korespondencje pomiędzy Chaimem Eissem i polskimi dyplomatami. Są także listy pomiędzy Żydami przebywającymi w gettach a Silberscheinem, który był jednym z pośredników pomiędzy polskimi Żydami i placówką dyplomatyczną. Zwiedzający obędą mogli obejrzeć dokumenty m.in.  w formie reprintów.

 

Specjalna prezentacja multimedialna daje możliwość obejrzenia ponad sto niezwykłych portretów pochodzących z archiwum Eissa. To fotografie polskich Żydów powstałe w celu przygotowania dokumentów paszportowych, które miały im umożliwić ucieczkę i ratowanie życia.

 

Mottem całej wystawy jest wiersz polskiego Żyda, poety i kronikarza getta warszawskiego zamordowanego w 1943 roku Władysława Szlengla „Paszporty”:

Chciałbym mieć paszport Paragwaju,
zloty i wolny to jest kraj,
ach, jak przyjemnie być poddanym
kraju, co zwie się: Paragwaj.

Chciałbym mieć paszport Urugwaju,
mieć Costa Rica, Paragwaj,
po to, by mieszkać spokojnie w Warszawie,
to jednak najpiękniejszy kraj.


 Organizatorzy wystawy

 Wystawa zrealizowana przez Instytut Pileckiego w Warszawie: www.instytutpileckiego.
We współpracy z Ambasadą Polski w Szwajcarii

Specjalne podziękowania dla Muzeum Auschwitz za wyrażenie zgody na prezentację kolekcji Archiwum Eissa


Opracowanie wystawy:
Hanna Radziejowska,
Dyrektor Instytutu Pileckiego Wojciech Kozłowski,
Ambasador dr Jakub Kumoch, Joanna Kumoch, Jędrzej Uszyński


Projekt: Zespół Wespół
Wykonanie: Trik- Trak
Instalacja dźwiękowa: Patryk Zakrocki

 

Skip to content

Ta strona używa ciasteczek (cookies), które użytkownikom ułatwiają nawigację, a nam pozwalają doskonalić serwis. Możesz wyłączyć mechanizm obsługi cookies w swojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. more information

Ta strona używa ciasteczek (cookies), które użytkownikom ułatwiają nawigację, a nam pozwalają doskonalić serwis. Możesz wyłączyć mechanizm obsługi cookies w swojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

Zamknij