Tadeusz Romer: człowiek-instytucja

6 grudnia 1894 urodził się Tadeusz Romer – polski dyplomata i polityk

W 1917 r. ukończył studia prawnicze i politologiczne w Lozannie i Fryburgu. W czasie I wojny światowej był sekretarzem Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce z siedzibą w Vevey (prezesem Komitetu był Henryk Sienkiewicz). Jesienią 1919 został osobistym sekretarzem Romana Dmowskiego, wziął udział w  konferencji pokojowej w Wersalu. W wolnej Polsce poświęcił się pracy w dyplomacji, pełniąc wysokie stanowiska zarówno w centrali MSZ jak i na zagranicznych placówkach: w Rzymie, w Lizbonie i w Tokio.

Jako ambasador w Japonii pomagał polskim uciekinierom docierającym tam przez Władywostok, głównie Żydom, przybyłym z Litwy. Zabiegał o wystawianie tym ludziom wiz japońskich, następnie roztaczał nad nimi opiekę na miejscu. Utworzył Polski Komitet Pomocy Ofiarom Wojny i mianował swoją żonę Zofię przewodniczącą tego komitetu.

We wrześniu 1941 roku, po zerwaniu przez Japonię stosunków z polskim rządem, Romer był zmuszony zlikwidować placówkę w  Tokio i 1 listopada 1941 roku przeniósł się na polecenie japońskiego rządu z rodziną i personelem do okupowanego przez Japończyków Szanghaju, gdzie kierował dyplomatyczną misją specjalną. Tam kontynuował działania pomocowe, roztaczając opiekę nad ponad 900. polskimi obywatelami, w większości Żydami.

W 1943 przejął po Stanisławie Kocie, ambasadę rządu RP w ZSRR. Kierował nią do wiosny 1943, kiedy to rząd sowiecki zerwał stosunki dyplomatyczne z Polską pod pretekstem, iż Polska oczernia Sowiety nie zaprzeczając niemieckim rewelacjom po odkryciu grobów katyńskich. Zanim to nastąpiło, ambasador Romer był rzecznikiem praw  obywateli polskich zesłanych przez NKWD na Syberię, do Arktyki i do Azji Środkowej, sprzeciwiając się decyzji sowieckiej o pozbawieniu ich polskiego obywatelstwa.

Po zakończeniu misji w ZSRR był pełnomocnikiem rządu RP na Bliskim Wschodzie. Od 14 lipca 1943 do 24 listopada 1944 – ministrem spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka.

Od 1945 przebywał na emigracji, najpierw w Wielkiej Brytanii, później w Kanadzie, gdzie pracował na McGill University w Montrealu. W latach 1963–1978 był prezesem Polskiego Instytutu Naukowego.

Zmarł 23 marca 1978 w Montrealu.

Fot.: www.gov.pl

Skip to content

Ta strona używa ciasteczek (cookies), które użytkownikom ułatwiają nawigację, a nam pozwalają doskonalić serwis. Możesz wyłączyć mechanizm obsługi cookies w swojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. more information

Ta strona używa ciasteczek (cookies), które użytkownikom ułatwiają nawigację, a nam pozwalają doskonalić serwis. Możesz wyłączyć mechanizm obsługi cookies w swojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

Zamknij