Bitwa Warszawska, znana jako „Cud nad Wisłą”, była decydującym starciem wojny polsko-bolszewickiej, które rozegrało się na przedpolach stolicy w dniach 13–15 sierpnia 1920 roku. Zwycięstwo to zapewniło Polsce niepodległość i powstrzymało ekspansję rewolucji bolszewickiej na Europę, zyskując miano jednej z 18 przełomowych bitew w historii świata.
Konflikt z bolszewikami rozpoczął się tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, a jego celem dla bolszewików było wsparcie rewolucji komunistycznych w Niemczech i innych krajach europejskich. Po początkowych sukcesach wojsk polsko-ukraińskich, które zdobyły Kijów, Armia Czerwona pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego rozpoczęła ofensywę mającą na celu zdobycie Warszawy.
W obliczu przeważającej siły wroga, marszałek Józef Piłsudski, wraz ze sztabem, opracował plan operacyjny, który zakładał odcięcie sił Tuchaczewskiego i wydanie decydującej bitwy. Walki rozpoczęły się 13 sierpnia, a ich kulminacją było zdobycie 15 sierpnia przez polski 203. Pułk Ułanów sztabu 4. Armii sowieckiej w Ciechanowie. Pozwoliło to na przejęcie jednej z dwóch radiostacji wroga i zagłuszanie drugiej, co uniemożliwiło Sowietom komunikację i skutecznie wyeliminowało 4. Armię z bitwy. Przełom nastąpił 16 sierpnia, gdy grupa manewrowa dowodzona przez Piłsudskiego przełamała obronę bolszewików i zaatakowała ich tyły, zmuszając Tuchaczewskiego do odwrotu.
19 sierpnia polskie wojska rozpoczęły pościg za uciekającymi bolszewikami, odcinając im drogę odwrotu. W rezultacie część sił Armii Czerwonej przekroczyła granicę Prus Wschodnich, gdzie została rozbrojona, co ostatecznie zakończyło bitwę 25 sierpnia. Zwycięstwo to było możliwe dzięki umiejętności polskiego dowództwa, które wykorzystało złamane wcześniej szyfry bolszewickie, oraz odwadze i poświęceniu polskich żołnierzy. Bitwa Warszawska na zawsze zapisała się w historii jako triumf, który zadecydował o losach Polski i Europy.
Ze względów politycznych, w okresie PRL-u o Bitwie Warszawskiej celowo nie wspominano. Jej historyczne znaczenie doceniono dopiero po 1989 roku. W 1992 roku formalnie przywrócono Święto Wojska Polskiego na dzień 15 sierpnia. Upamiętnia ono nie tylko bohaterów Bitwy Warszawskiej, ale też wszystkich żołnierzy, którzy na przestrzeni dziejów i współcześnie służyli i służą Ojczyźnie. To dzień pamięci i szacunku dla tych, którzy poświęcili się w obronie naszej wolności.
Fot.: domena publiczna
