W dniu 5 lipca 2025r., na zaproszenie dyrektora Muzeum Ulmów Waldemara Rataja odwiedził Jarosław i Markową Pan Tad Stahnke, dyrektor pionu międzynarodowej współpracy edukacyjnej amerykańskiego Muzeum Memoriału Holokaustu w Waszyngtonie (United States Holocaust Memorial Museum – USHMM).
Swój pobyt gość rozpoczął w historycznym budynku synagogi jarosławskiej, dziś siedzibie Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Stanisława Wyspiańskiego, gdzie zwiedził wystawę „Ecce Homo – Osoba i Twarz” Artura Kapturskiego, artysty malarza i profesora krakowskiej ASP.
Podczas dyskusji prowadzonej z gospodarzami podczas kontemplacji malarstwa Artura Kapturskiego, Tad Stahnke zwrócił uwagę na swoisty dysonans poznawczy, który odczuł podczas zwiedzania jako muzealnik, na co dzień pochylony nad zdjęciową dokumentacją więźniów obozowych. W przypadku bezdusznie na więźniach wymuszanych utrwaleń fotograficznych, na twarzach więźniów dominującą emocją jest strach, podczas gdy na malarskich reprezentacjach twarzy stworzonych przez Kapturskiego, przebijają się jednostkowe cechy osobowe. – Cechy, które indywidualizowały więźniów jako ludzi w czasach sprzed zamknięcia w obozie, gdy byli wolnymi, pełnowymiarowymi i podmiotowo żyjącymi osobami ludzkimi. Jak wiemy z wypowiedzi i publikacji Artura Kapturskiego, takim właśnie było zamierzenie artysty.
Po przyjeździe do Markowej Tad Stahnke oddał cześć rodzinie Błogosławionych w kościele i przy pomniku – historycznym grobie Ulmów na markowskim cmentarzu, a następnie zwiedził Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów.
Podczas merytorycznego spotkania, skupionego na istniejącej współpracy między Muzeum Ulmów i waszyngtońskim Memoriałem, dyrektorzy Rataj i Stahnke omówili sukces przy pracy nad finalnym kształtem wystawy „Byli Sąsiadami” zaprezentowanej przez USHMM i eksponowanej gościnnie w Muzeum Ulmów i innych miejscach w Polsce.
Równolegle, obaj muzealnicy uzgodnili potrzebę kontynuacji współpracy i skupienie jej na projektach edukacyjnych adresowanych do młodzieży szkolnej, w szczególnym momencie zalewu dezinformacji o historii XX wieku, narastającym w przestrzeni cyfrowej. Nie mniejszym bodźcem dla współpracy obu Muzeów na rzecz szkolnej edukacji jest zauważalny w wielu krajach spadek zainteresowania tematyką historyczną wśród młodzieży. Ten negatywny fenomen sprawia, że opracowanie instrumentów edukacyjnych angażujących uwagę młodego człowieka stało się priorytetem pierwszoplanowym.
W świetle finalnych ustaleń podjętych przez dyrektorów Rataja i Stahnke, zespoły edukacyjne obu instytucji będą w roboczym kontakcie przy wzajemnym konsultowaniu edukacyjnych projektów i oświatowych inicjatyw w procesie ich opracowywania.
