Warszawa jest kolejnym przystankiem dla wędrującej Ikony Błogosławionej Rodziny Ulmów, która wcześniej odwiedziła Łańcut i Radruż. Wernisaż wystawy odbył się 27 listopada w Galerii Brama Bielańska.
Galeria Brama Bielańska, mieszcząca się w dawnym carskim więzieniu – Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, jest miejscem szczególnego spotkania z Ikoną Błogosławionej Rodziny Ulmów. To właśnie tu, w przestrzeni naznaczonej walką o wolność, ikona nabrała nowego znaczenia. Mury X Pawilonu były niemymi świadkami cierpienia i oporu więzionych tam Polaków, którzy sprzeciwiali się zaborcy. W tym samym miejscu, ikona Błogosławionych Ulmów, ukazująca rodzinę gotową poświęcić własne życie w obronie bliźnich, przypominała o innej formie walki – cichej, ale równie heroicznej. Historia Wiktorii i Józefa, którzy oddali życie za pomoc prześladowanym, przenika się z historią tych, którzy walczyli o niepodległą Polskę. Obie te historie ukazują niezłomność ludzkiego ducha w obliczu przemocy i ucisku.
Ikona Błogosławionych Ulmów jest owocem współpracy Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie i Fundacji Dobry Grunt. Obie te organizacje, aktywnie działające na polu charytatywnym, religijnym i kulturalnym, łączą siły w projektach upamiętniających II wojnę światową i budujących mosty pomiędzy społecznościami, które doświadczyły jej tragicznych skutków. Właśnie ta idea przyświecała stworzeniu ikony, która jest hołdem dla heroizmu Wiktorii i Józefa Ulmów. Autorem dzieła jest Mateusz Środoń, uznany ikonograf, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, a także Szkoły Hagiografii Bizantyjskiej Prawosławnej Metropolii Pireusu w Grecji.
Na ikonie widnieje bł. Rodzina Ulmów na tle swojego domu, który stał się schronieniem dla ukrywanych Żydów. Obok nich przedstawieni byli członkowie rodzin Goldmanów, Grünfeldów, Didnerów, a także Tencerów, którzy podzielili tragiczny los Ulmów.
Centralną część tryptyku zajmuje ciężarna Wiktoria i Józef z sześciorgiem dzieci: Stasią, Basią, Władziem, Franiem, Antosiem i Marysią. Na skrzydłach tryptyku ukazano tych, którym Ulmowie udzielili schronienia. Po prawej stronie widniały siostry Gołda Grünfeld i Lea Didner z małą Reszlą (nie ma pewności, która z nich była matką dziewczynki). W oddali, ledwie widoczna, znajduje się grupa kobiet i dziecka, nazywana Rywkami, od imienia najstarszej z nich. Ulmowie pomagali im przetrwać, dostarczając żywność do okolicznych jarów, gdzie się ukrywały. Niestety, zostały one zamordowane przez Niemców w 1942 roku, w podobnym czasie, kiedy Ulmowie przyjęli pod swój dach rodzinę Goldmanów. Po lewej stronie tryptyku przedstawiono Saula Goldmana z czterema synami: Baruchem, Mechelem, Joachimem i Mojżeszem.
Podczas wydarzenia, Tomasz Jagodziński, główny specjalista Muzeum Niepodległości w Warszawie, serdecznie przywitał przybyłych gości, wprowadzając ich w tematykę spotkania. Następnie głos zabrał Artur Dobrucki, inwentaryzator i opiekun zbiorów Muzeum Polaków Ratujących Żydów, który zaprezentował „Ikonę Błogosławionej Rodziny Ulmów”. W swoim wystąpieniu opowiedział o historii powstania ikony, jej twórcy i bogatej symbolice, jaką niesie ze sobą to wyjątkowe dzieło. W dalszej części wernisażu, dr Marcin Chorązki, główny historyk Muzeum Polaków Ratujących Żydów, wygłosił wykład pt. „Realia codzienności okupacyjnej na prowincji 1939-1945”, przybliżając słuchaczom realia życia w tamtym trudnym okresie.
Warto podkreślić, że wydarzenie odbyło się pod patronatem honorowym Wicepremiera, Ministra Obrony Narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza oraz Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika, co dodatkowo podkreśla rangę i znaczenie tego spotkania.
Fot.: Muzeum Niepodległości w Warszawie / Galeria Brama Bielańska