W ramach wydarzenia muzealnego „Choinka dla Ulmów”, prezentujemy Państwu trzy pieśni w wykonaniu śpiewaczki ludowej z Markowej, pani Heleny Szpytmy.

Czas kolędowania powoli dobiega końca. W Polsce istnieje utrwalona tradycja, że przedłużony jest on poza kres liturgiczny Bożego Narodzenia i trwa do 2 lutego – do święta, określanego zwyczajowo „Świętem Matki Bożej Gromnicznej”. Według wcześniejszych obyczajów, jeszcze z czasów rzymskich, kolęda była pieśnią powitalną na Nowy Rok. Tą pieśnią ludzie przekazywali sobie życzenia, tworzyli poprzez nią okazję do wzajemnego spotkania, komunikowali sobie w ten sposób potrzebę tworzenia wspólnoty – także wspólnoty dziedzictwa.

Muzeum Polaków Ratujących Żydów wspólnie z Towarzystwem Przyjaciół Markowej zainicjowało z okazji Świąt Bożego Narodzenia wydarzenie muzealne pod nazwą „Choinka dla Ulmów”. Chcemy, aby mimo niesprzyjających warunków społecznej izolacji, mimo zamknięcia przestrzeni muzealnej dla naszych Gości, przekazać sobie słowa życzliwości, pozdrowienia, ale także zademonstrować naszej publiczności te wartości dziedzictwa, którymi także obecnie kieruje się wspólnota mieszkańców Markowej – wartości, które ukształtowały i według których żyła rodzina  Józefa i Wiktorii Ulmów.  Program , który tworzymy od kilku miesięcy wspólnie z przedstawicielami wspólnoty wsi Markowa, będzie opowiadać odtąd historię Rodziny Ulmów integralnie z przekazem tradycji i wartości dziedzictwa lokalnego. W taki sposób, chcemy w Markowej wprowadzać ideę „muzeum w przestrzeni dziedzictwa lokalnego”, muzeum rozszerzonego o kontekst społeczno- kulturowy, który powinien poznać każdy, kto chce także zrozumieć akt heroizmu „Sprawiedliwych z Markowej’.

Naszą „ kolędą z Markowej”, chcemy w szczególności zwrócić Państwa uwagę na kulturę pamięci tworzoną –  przechowaną i wyśpiewaną – przez panią Helenę Szpytmę, uznaną twórczynię kultury tradycyjnej, śpiewaczkę, mieszkankę Markowej. Przekazywana w pieśni ludowej historia jest równocześnie deklaracją tych wartości, z którymi przez wieki identyfikują się mieszkańcy Markowej, i które także współcześnie budują tożsamość ich wspólnoty.

Zapraszając do zainteresowania „Kolędą z Markowej”, prosimy o przyjęcie serdecznych pozdrowień noworocznych od Towarzystwa Przyjaciół Markowej oraz od całego zespołu Muzeum Polaków Ratujących Żydów. Mamy nadzieję, że wyśpiewana przez Panią Helenę refleksja historyczna, pozwoli nam z innej perspektywy popatrzeć także na te dramatyczne wydarzenia, którymi żyjemy obecnie , tak w Polsce, jak i w całym zglobalizowanym świecie.