Personalia ratującej: Julia Cebula
Miejsce działania: Węglówka, województwo podkarpackie (dawne województwo lwowskie)
W sierpniu 1942 r. Gloria Strenger (ur. 15 XII 1931) ze Żmigrodu Nowego w pow. jasielskim znalazła schronienie w domu nauczyciela Jana Baruta i jego żony Ludwiki. Matka Glorii razem z dwiema młodszymi córkami ukrywała się w pobliskim lesie. Jej ojciec, Józef Strenger, podczas wywożenia Żydów ze Żmigrodu uciekł z transportu i następnie współpracował z polską partyzantką. W 1943 r. gestapo aresztowało żonę i dwie córki Strengera. Barutowie, obawiając się, że kobieta może nie wytrzymać tortur w śledztwie i wskaże Niemcom miejsce ukrycia swojej starszej córki, zdecydowali się zmienić kryjówkę Glorii. Przewieźli ją ze Żmigrodu do Węglówki, do domu Julii Cebuli, siostry Ludwiki Barut. Julia Cebula wspominała w relacji z 1988 r. :
Sama miałam dwoje dzieci i żal mi było tej ślicznej żydowskiej dziewczynki – zgodziłam się na pozostawienie jej, mimo że zdawałam sobie sprawę, na jakie niebezpieczeństwo narażam siebie i całą rodzinę. Basia – tak ją nazwaliśmy – bawiła się, biegała z moimi dziećmi.
Gloria Heller, z domu Strenger (Basia), napisała natomiast w swojej relacji:
U pani Julii Cebuli przechowywałam się przez cały rok, tutaj też przeżyłam wiele ciężkich chwil. Pani Cebula traktowała mnie jak swoje własne dwoje dzieci, tu też miałam polskie imię Basia. Pamiętam jeden szczególnie straszny moment, kiedy żołnierze niemieccy przyszli do naszego domu i szukali dzieci żydowskich. Pani Cebula wtedy śmiało stwierdziła, że tutaj są tylko jej dzieci.
Po wojnie Józef Strenger wyjechał z Glorią do USA. Ostatecznie Gloria Heller zamieszkała w Izraelu, gdzie urodziła syna i dwie córki.
Julia Cebula była jedną z tych osób, które świadomie przyczyniły się do ocalenia całego pokolenia przez przechowanie jednej wartościowej osoby
– pisał Józef Strenger.
Julia Tekla Cebula została 28 II 1983 r. odznaczona medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Julia Tekla Cebula z domu Folta (5 VI 1914 – 4 XII 1991). Ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego
Zobacz też: