Kurpielowie Franciszka i Stanisław

dane Ratujących

Stanisław i Franciszka Kurpielowie zarządzali folwarkiem Leoncin koło Krasiczyna, którego właścicielem był książę Leon Sapieha. Mieszkali tam z sześciorgiem dzieci i od 1942 r. ukrywali w dwóch kryjówkach uciekinierów z przemyskiego getta. Maria, córka Kurpielów relacjonowała po latach:

Pamiętam tylko, że wejścia do tych bunkrów były bardzo dobrze zamaskowane i praktycznie niewidoczne dla osób postronnych. Wiem, że ukrywające się osoby posiadały radio ze słuchawkami na baterie. W jednym z bunkrów przebywało łącznie 10 osób, a w drugim 15 osób. Przypominam sobie, że wśród nich były dzieci, synowie Rubina o imionach Jankiel i Izaak w wieku 12 i 14 lat i dziewczynka Basia w wieku 10 lat, ona była córką lekarza, a skąd pochodziła tego nie wiem. Na pewno wszystkie ukrywające się osoby były obywatelami polskimi.

W maju 1944 r. policjanci ukraińscy otoczyli zabudowania folwarczne. Najpierw wyprowadzili przed dom całą rodzinę Kurpielów, a następnie kazali Żydom przejść za stajnie i tam ich zastrzelili. Zginęli wówczas:

  1. Izrael Rubin
  2. Ita (Tonka) Rubin z d. Feuer
  3. Jakub Rubin, lat 12
  4. Chaim Rubin, lat 14
  5. Regina Feuer
  6. Lola Feuer
  7. Gena Treuer z d. Feuer, lat 24
  8. Pepa Feuer, lat 18
  9. Henia (Hermana) Feuer, lat 4
  10. Lei (Liki) Schattenow
  11. Gerda Goldman
  12. Jakub Rebhan, lat 49
  13. Anna Rebhan z d. Schiff, lat 41
  14. Basia Rebhan, lat 13
  15. Izaak Schmidela (Szmiedela), lat 39
  16. Wolf (Bolek) Sternberg, lat 31
  17. Jakub Reicha
  18. Józefa Jonas
  19. Abraham Spiegel, lat 46
  20. Chaim (Imek) Liewers, lat 45
  21. Ozjasz Rubinfeld
  22. Hinda Rubinfeld ur. 1921 lub1924


Szybem wentylacyjnym udało się uciec Józefowi Fabianowi oraz Hermanowi Spieglowi. Po zamordowaniu Żydów, Ukraińcy zabrali na furmankę Kurpielów z trojgiem ich najstarszych dzieci i zawieźli na gestapo do Przemyśla. Po kilku dniach Niemcy zwolnili dzieci, a rodzice pozostali w więzieniu.19 VI 1944 r. Niemcy rozstrzelali Franciszkę i Stanisława Kurpielów w forcie w Lipowicy koło Przemyśla i pochowali w zbiorowej mogile. Zwłoki Kurpielów zostały ekshumowane 7 VI 1945 r. i przewiezione na cmentarz w Przemyślu.

9 II 2010 r. Franciszka i Stanisław Kurpielowie zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżami Komandorskimi Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

28 kwietnia 2013 roku Stanisław i Franciszka Kurpiel otrzymali tytuły Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.


 




A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O P R S Ś T U V W Z Ź Ż