Personalia ratującego: Stanisław Zub/Stanisław Zborowski
Miejsce działania: Korczyna, województwo podkarpackie (dawniej województwo lwowskie)
Udzielanie pomocy (finansowej i ochrony): rodzina Friesów*
Ks. Stanisław Zub urodził się 4 lipca 1915 r. w Jedliczu k. Krosna jako jedno z ośmiorga dzieci Piotra i Weroniki z domu Sitnik. Zubowie byli ubogimi ludźmi, gospodarującymi na siedemdziesięcioośmioarowym poletku. Piotr utrzymywał rodzinę, pracując w charakterze listonosza (zmarł przedwcześnie w 1937 r. ). W latach 1930–1935 Stanisław uczył się w gimnazjum w Krośnie i Jaśle, a w latach 1935–1939 studiował w Seminarium Duchownym w Przemyślu. 10 września 1939 r. ze względu na sytuację wojenną z grupą alumnów przyjął święcenia kapłańskie w trybie przyspieszonym. Do czerwca 1940 r. przebywał u rodziny w Jedliczu. Później pracował w parafiach: Jaćmierz (do grudnia 1940), Korczyna (do sierpnia 1942), Gniewczyna Łańcucka (do września 1946), Mołodycz, Wiązownica i Radawa (do lipca 1947), Frysztak (do sierpnia 1948) i Niewodna (do aresztowania 25 maja 1949 r. ). W 1942 r. wstąpił do Armii Krajowej (przyjął pseudonim „Spes”). Objął funkcję kapelana placówki AK Tryńcza, ale poza pracą duszpasterską zajmował się kolportażem podziemnej prasy, a jego wikarówka pełniła rolę punktu kontaktowego. Z licznych dokumentów dowiadujemy się, że rodzina Zubów pomagała w czasie wojny w wyżywieniu kilkunastu Żydów ukrywanych przez rodzinę Marciów w Jedliczu. Ks. Zub wspomagał finansowo swoich bliskich i polecił matce i rodzeństwu, by kupowali dla ukrywanych Żydów żywność. W zaświadczeniu podpisanym przez uratowanych Żydów z rodziny Friesów czytamy:
Stanisław Zub na każdym kroku szedł nam na rękę, w szczególności dostarczał nam pożywienia, ostrzegał nas przed niebezpieczeństwem, narażając tak siebie, jak i całą swoją rodzinę na niechybną śmierć.
W czasie wojny zginęło trzech braci Stanisława: Józef, Jan i Kazimierz. Okupację niemiecką przeżyła jego siostra Stefania oraz bracia Marian i Edward. Po wojnie ks. Zub utrzymywał kontakt z poakowskim oddziałem Jana Totha „Mewy”. 3 maja 1945 r. w lesie w pobliżu przysiółka Przymiarki k. Sieniawy odprawił polową mszę świętą dla żołnierzy z oddziału „Mewy”. W 1948 r. zmienił nazwisko na Zborowski, jednak nie uchroniło go to przed aresztowaniem przez funkcjonariuszy WUBP w Rzeszowie. 4 I 1950 r. został skazany przez WSR w Rzeszowie na 10 lat więzienia. Wolność odzyskał 9 kwietnia 1955 r. i wrócił do służby kapłańskiej. Pracował w kilku parafiach, jednak najdłużej (od 1968 r. do śmierci w 1994 r. ) posługiwał w Izdebkach.
-
- Ks. Stanisław Zub (Zborowski) (4 VII 1915 – 12 VI 1994) Ze zbiorów Archiwum Archidiecezjalnego w Przemyślu.
-
- Oświadczenie z 4 VIII 1950 r. podpisane w USA przez Żydów z rodziny Friesów, uratowanych w czasie wojny w Jedliczu przez rodziny Zubów i Marciów. Dokument powstał po skazaniu ks. Zuba (Zborowskiego) przez WSR w Rzeszowie (4 I 1950). Ze zbiorów IPN Oddział w Rzeszowie.
* Ksiądz Stanisław Zborowski (Zub) [w:] E. Rączy, I. Witowicz, Polacy Ratujący Żydów na Rzeszowszczyźnie w latach 1939-1945, s. 176.